Bộ trưởng Giáo dục Erica Stanford vừa công bố kế hoạch thay đổi chương trình trung học, với trọng tâm là các môn mới về khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học (STEM), trong đó có trí tuệ nhân tạo. Một môn riêng về Generative AI ở lớp 13 đang được xem xét phát triển.
Stanford cho biết học sinh sẽ được tiếp cận AI trong nhiều môn khác nhau. Ngoài ra, chính phủ sẽ đưa thêm các môn gắn với nhu cầu ngành nghề như:
- Công nghiệp
- Dịch vụ sức khỏe
- Du lịch – khách sạn
- Kỹ thuật xây dựng
- Cơ khí
- Các môn chuyên sâu như Khoa học dữ liệu, Thống kê, Điện tử – Cơ điện tử.
Bên cạnh đó, chương trình cũng bổ sung các môn mới như:
- Công dân – Chính trị – Triết học
- Nghiên cứu Thái Bình Dương
Đặc biệt, lần đầu tiên, Te Marautanga o Aotearoa có bộ chương trình chi tiết bằng tiếng Māori, cùng với các môn mới như Tātai Arorangi (hệ thống tri thức truyền thống của Māori về Trái đất và bầu trời), Te Ao Whakairo (nghệ thuật chạm khắc của Māori) và các môn về thế giới Māori.
Bà Stanford chia sẻ: “Học sinh có thể chuyên sâu vào các lĩnh vực như Khoa học Trái đất và vũ trụ, Thống kê và Khoa học dữ liệu, Điện tử và Cơ điện tử. Khi tốt nghiệp, chúng tôi muốn các em sẽ có nhiều lựa chọn cho bản thân từ học đại học, học nghề, hay đi làm ngay.”
>>> Đọc thêm “Có nên du học New Zealand từ bậc trung học?“
Vì sao NCEA bị thay thế?
Thủ tướng Luxon cho rằng NCEA thiếu nhất quán, khó hiểu cũng như không đáp ứng đủ nhu cầu của học sinh và nhà tuyển dụng.
Bà Stanford chia sẻ thêm: “Dù chương trình NCEA linh hoạt nhưng chính điều đó lại khiến nhiều học sinh chỉ tập trung vào việc đạt chứng chỉ, thay vì phát triển kỹ năng và kiến thức cốt lõi cho tương lai.”
Nhiều báo cáo cũng chỉ ra kỳ thi NCEA khiến học sinh bị căng thẳng. Tỷ lệ đạt chuẩn đọc – viết – tính toán trực tuyến năm ngoái chỉ khoảng 50%.
Bên cạnh đó, Văn phòng Đánh giá giáo dục (ERO) cũng từng đề xuất cải cách hoặc xóa bỏ NCEA Level 1.
Các điểm chính trong việc thay thế NCEA
- Bỏ NCEA Level 1 (lớp 11): Thay vào đó, học sinh lớp 11 sẽ bắt buộc học Tiếng Anh và Toán (hoặc te reo matatini và pāngarau) và tham gia bài kiểm tra Foundational Skills Award để đánh giá năng lực đọc, viết và tính toán.
- Thay thế NCEA Level 2 và Level 3 bằng hai bằng cấp mới:
- New Zealand Certificate of Education (NZCE) – cho học sinh lớp 12
- New Zealand Advanced Certificate of Education (NZACE) – cho học sinh lớp 13
- Học sinh phải chọn 5 môn và đạt ít nhất 4 môn để nhận chứng chỉ.
- Mỗi môn học sẽ được chấm điểm theo thang 0-100 điểm, kèm theo letter grade từ A (cao nhất) đến E (thấp nhất). Hình thức này thay thế các mức “Excellent, Merit, Achieved, Not Achieved” trước đây.
- Một chương trình giáo dục quốc gia mới cho lớp 9-13 sẽ được triển khai, quy định rõ nội dung học từng môn theo từng năm nhằm đảm bảo sự thống nhất.
- Chính phủ mong muốn hướng đến việc chấm bài bên ngoài (External Marking) cho toàn bộ hệ thống vào khoảng năm 2029, nhằm giảm tải cho giáo viên và đảm bảo công bằng, nhất quán trong chấm điểm.
- Ứng dụng công nghệ và AI trong chấm bài: AI có thể được sử dụng như công cụ chấm điểm, đặc biệt trong kỳ thi literacy/numeracy cho Foundational Skills Award.
Lộ trình triển khai 3 năm
Các môn học mới sẽ được áp dụng dần, bắt đầu với học sinh lớp 11 vào năm 2028, tiếp theo là lớp 12 năm 2029 và cuối cùng là lớp 13 năm 2030. Điều này đồng nghĩa với việc chính phủ chỉ có vài năm để giải quyết tình trạng thiếu giáo viên như hiện nay.
Theo bà Stanford, điều này hoàn toàn khả thi. Bà chia sẻ: “Hiện chúng tôi có số lượng sinh viên đang theo học ngành sư phạm trung học cao nhất trong nhiều năm qua, với mức tăng 28% so với trước.”
Học sinh đang học NCEA hiện tại sẽ thế nào?
- Học sinh lớp 9 năm 2025 sẽ tiếp tục học theo hệ thống NCEA cho đến khi tốt nghiệp.
- Học sinh lớp 8 năm 2025 sẽ là lứa đầu tiên học chương trình mới từ 2026 và được đánh giá bằng chứng chỉ NZCE/NZACE.
Trong thời gian chuyển đổi, giáo viên sẽ song song đánh giá theo hai hệ thống: NCEA cũ và bằng cấp mới.
>>> Đọc thêm: “Những câu hỏi thường gặp về du học cấp 3 New Zealand“
Nguồn: Tổng hợp
